Γ. Λιανός (ΣΕΜΜΘ): Η έκθεση ΟΙΚΟΔΟΜΗ στρατηγικός σταθμός για τον κλάδο του μαρμάρου.

Στη σημασία του κλάδου του μαρμάρου και τη συνεισφορά του στην ελληνική οικονομία, στην θετική πορεία της αγοράς τα τελευταία χρόνια αλλά και στις προοπτικές για το επόμενο διάστημα αναφέρεται μιλώντας στο Οικοδομή Expo News  ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Μαρμάρου Μακεδονίας-Θράκης (Σ.Ε.Μ.Μ.Θ),  Γιώργος Λιανός. Ο ίδιος υπογραμμίζει τη σημασία της συμμετοχής του κλάδου σε εγχώριες και διεθνείς εκθέσεις, προσθέτοντας ότι η Οικοδομή EXPO αποτελεί στρατηγικό σταθμό για τον κλάδο του μαρμάρου.

Πως κινήθηκε ο κλάδος του μαρμάρου τα τελευταία χρόνια; Πως επηρεάστηκε από την άνοδο της οικοδομικής δραστηριότητας; Πως εξελίχθηκαν οι εξαγωγές; Ποια η εικόνα για το 2024;

Η ελληνική βιομηχανία μαρμάρου, από τις πλέον εξαγωγικές στον τομέα εξόρυξης, εστιάζει στην παγκόσμια αγορά με κύριο πλεονέκτημα τα υψηλής ποιότητας ελληνικά λευκά μάρμαρα, τα οποία είναι περιζήτητα διεθνώς και αποτελούν τη βάση των εξαγωγών. Παράλληλα, μάρμαρα άλλων αποχρώσεων (μπεζ, γκρι, μαύρα, πράσινα, ημίλευκα) αποκτούν συνεχώς μεγαλύτερο μερίδιο σε ξένες αγορές. Το επίκεντρο της εξόρυξης μαρμάρου εντοπίζεται στη Βόρεια Ελλάδα (Δράμα – Καβάλα – Θάσο κυρίως), όπου χωροθετείται το 70% των λατομείων μαρμάρου πανελλαδικά στα οποία εξορύσσεται πάνω από το 90% της πρωτογενούς αξίας, ενώ σημαντικές ποσότητες εξορύσσονται επίσης σε τοποθεσίες όπως το Πήλιο, η Εύβοια, η Βοιωτία και η Κρήτη. Ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Μαρμάρου Μακεδονίας-Θράκης (Σ.Ε.Μ.Μ.Θ), τον οποίο εκπροσωπώ, έχει στις τάξεις του 80 επιχειρήσεις, δυναμικής ποικίλου εύρους (από τις μεγαλύτερες εξορυκτικές και καθετοποιημένες επιχειρήσεις, μέχρι τις μικρότερες, αλλά ιδιαίτερα δυναμικές), καθιστώντας τον ουσιαστικά πανελλαδικό όργανο του κλάδου μαρμάρου.

Οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν επεκτείνει τη δραστηριότητά τους με επενδύσεις στη Βουλγαρία, στην  Αλβανία και στα Σκόπια, ενισχύοντας τη διεθνή τους παρουσία.

Η δυναμική των εξαγωγών κορυφώθηκε την περίοδο 2017-2019, με την αξία των εξαγωγών να αυξάνεται από 300 εκατ. ευρώ το 2016 στα 500 εκατ. ευρώ το 2018, ενώ το 2019 έκλεισε στα 400 εκατ. ευρώ. Η πανδημία COVID-19 προκάλεσε σημαντικές επιπτώσεις, ο κλάδος όμως διατήρησε την ανθεκτικότητά του με την αξία εξαγωγών να σταθεροποιείται στα 300 εκατ. ευρώ το 2021-2023

Για το 2024, το πρώτο εξάμηνο υπερέβη τα 150 εκατ. ευρώ, δείχνοντας ότι η χρονιά μπορεί να κλείσει σε παρόμοια επίπεδα, σε απόσταση από τις κορυφές του 2018-2019 παρά τις προσαρμογές και τις εναλλακτικές των επιχειρήσεων. Σε κάθε περίπτωση με την ποιότητα και την ποικιλία των προϊόντων του, ο κλάδος διατηρεί τη θέση του στην παγκόσμια αγορά.

Ο κλάδος του μαρμάρου είναι κατεξοχήν εξαγωγικός. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του ελληνικού μαρμάρου στο διεθνή ανταγωνισμό;

Το ελληνικό μάρμαρο κατακτά σταθερά την παγκόσμια αγορά χάρη σε μοναδικά πλεονεκτήματα που το καθιστούν περιζήτητο. Τα ελληνικά λευκά μάρμαρα, όπως το Πεντελικό, το χιονόλευκο Θάσου και τα δολομιτικά Δράμας, διακρίνονται για τη φυσική τους λάμψη, την καθαρότητα και την εξαιρετική λευκότητά τους, ενώ μάρμαρα όπως το ημίλευκο Καβάλας χρησιμοποιείται ευρέως στον κατασκευαστικό κλάδο, τόσο της εσωτερικής όσο και της διεθνούς αγοράς. Αυτά τα χαρακτηριστικά τα καθιστούν ιδανικά για εφαρμογές υψηλής αισθητικής όπου η ποιότητα είναι θεμελιώδης. Παράλληλα, η ανθεκτικότητα του ελληνικού μαρμάρου προσφέρει διαχρονικότητα, κάτι που αποδεικνύεται από εμβληματικά έργα, όπως ο Παρθενώνας, τα οποία διατηρούνται για χιλιετίες. Το ελληνικό μάρμαρο ενσωματώνεται εξίσου αρμονικά τόσο σε κλασικά όσο και σε σύγχρονα έργα, αποτελώντας ισχυρό υλικό επιλογής παγκοσμίως.

Επιπλέον, η πλούσια ποικιλία αποχρώσεων που προσφέρει η ελληνική γη, ανταποκρίνεται σε πολλαπλές κατασκευαστικές και αισθητικές ανάγκες, ενισχύοντας την προσαρμοστικότητα του ελληνικού μαρμάρου σε αρχιτεκτονικές εφαρμογές παγκόσμιας εμβέλειας.

Τέλος, η ιστορική κληρονομιά του ελληνικού μαρμάρου προσδίδει πρόσθετο κύρος στο προϊόν, ενισχύοντας τη σύνδεση της αισθητικής με την ιστορία και τον πολιτισμό. Αυτά τα στοιχεία το καθιστούν διαχρονικά ελκυστικό στις διεθνείς αγορές, συνεισφέροντας σημαντικά στην παγκόσμια φήμη και εξαγωγική ισχύ της ελληνικής μαρμαροβιομηχανίας.

Ποια είναι η συνεισφορά του κλάδου μαρμάρου στην ελληνική οικονομία, η συμβολή του στο ΑΕΠ, την απασχόληση και το εμπορικό ισοζύγιο;

Η εξωστρέφεια του ελληνικού κλάδου μαρμάρου αποτελεί καθοριστικό παράγοντα ανάπτυξης για την οικονομία της χώρας, με το 76% της παραγωγής να εξάγεται σε κορυφαίες αγορές, όπως η Κίνα, η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και οι ΗΠΑ. Η υψηλή ποιότητα των μαρμάρων ενισχύει τη φήμη της Ελλάδας ως αξιόπιστου προμηθευτή υλικών υψηλής αξίας, ενώ ο κλάδος συμβάλλει στο ΑΕΠ και μειώνει το εμπορικό έλλειμμα. Επιπλέον, οι χιλιάδες θέσεις εργασίας που δημιουργούνται σε εξορυκτικές περιοχές όπως η Δράμα και η Καβάλα στηρίζουν την περιφερειακή ανάπτυξη, ενώ επεκτείνουν το αποτύπωμα του κλάδου σε παράλληλους τομείς, όπως οι μεταφορές και η εφοδιαστική αλυσίδα.

Στον κλάδο μαρμάρου, σύμφωνα και με σχετική μελέτη που εκπονήθηκε από την ICAP, απασχολούνται περίπου 6.500 εργαζόμενοι πρωτογενώς, και η εκτίμηση είναι ότι δευτερογενώς απασχολούνται περί τους 18.000 εργαζόμενους. Ως εκ τούτου καταγράφεται μία αποφασιστική συμβολή τόσο στην τοπική όσο και στην Εθνική οικονομία, με πολλαπλασιαστικό όφελος 2,19 ευρώ για κάθε 1 ευρώ πώλησης μαρμάρου. Παράλληλα, η διεθνής αναγνωρισιμότητα του ελληνικού μαρμάρου προωθεί τον ελληνικό πολιτισμό, λειτουργώντας ως πρεσβευτής της χώρας σε παγκόσμιες αγορές. Οι εξαγωγικές επιτυχίες του κλάδου ενισχύουν, τέλος, την επενδυτική του έλξη, ανοίγοντας δρόμους για στρατηγικές συνεργασίες και κεφάλαια. Με συνδυασμό ποιοτικής παραγωγής, ανταγωνιστικότητας και διεθνούς απήχησης, το ελληνικό μάρμαρο αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της οικονομίας και της πολιτιστικής ταυτότητας της Ελλάδας, αναδεικνύοντας την εξωστρέφεια ως βασικό πυλώνα βιώσιμης ανάπτυξης.

Ποια προβλήματα αντιμετωπίζετε; Είναι επαρκής η λατομική νομοθεσία; Ποια αιτήματα έχετε ως κλάδος προς την πολιτεία;

Ο κλάδος μαρμάρου στην Ελλάδα, παρά την ισχυρή του θέση στις διεθνείς αγορές, αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις που περιορίζουν την περαιτέρω ανάπτυξή του. Ενδεικτικά αναφέρουμε, πολυπλοκότητα και καθυστερήσεις στις αδειοδοτήσεις, υψηλό ενεργειακό κόστος, περιβάλλον πληθωρισμού και υψηλών επιτοκίων με αύξηση λειτουργικού κόστους, ελλείψεις σε εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό και εισαγωγές υλικών χωρίς δασμούς από χώρες χαμηλού κόστους, οι οποίες δεν τηρούν τις ίδιες περιβαλλοντικές υποχρεώσεις με εμάς.

Τα αιτήματα του κλάδου προς την Πολιτεία περιλαμβάνουν τη βελτίωση και απλοποίηση του αδειοδοτικού πλαισίου, τη μείωση του ενεργειακού κόστους μέσω επιδοτήσεων, καθώς και φορολογικά κίνητρα για επενδύσεις σε τεχνολογία και καινοτομία, ενίσχυση της εκπαίδευσης εξειδικευμένου προσωπικού και επίσης προβολή, προώθηση και στήριξη των εξαγωγών του Ελληνικού Μαρμάρου.  Η στήριξη του Ελληνικού Δημοσίου στους τομείς αυτούς είναι καίρια για να διασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα του ελληνικού μαρμάρου στις διεθνείς αγορές και να ενισχυθεί η συμβολή του στην ελληνική οικονομία.

Ποιες είναι οι προοπτικές του κλάδου για το επόμενο διάστημα;

Ο κλάδος του μαρμάρου στην Ελλάδα βρίσκεται σε μια καλή συγκυρία, με πολλές προοπτικές ανάπτυξης. Η αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση για υλικά υψηλής ποιότητας και η φήμη του ελληνικού μαρμάρου δημιουργούν ένα θετικό περιβάλλον για τον κλάδο. Η προσαρμογή στις περιβαλλοντικές απαιτήσεις των διεθνών αγορών, η υιοθέτηση νέων τεχνολογιών και η διαφοροποίηση του προϊοντικού μίγματος αποτελούν βασικούς παράγοντες για την επιτυχία. Η στήριξη της Πολιτείας, με την απλοποίηση των αδειοδοτικών διαδικασιών και την ενίσχυση των εξαγωγών, είναι επίσης κρίσιμη. Εξάλλου, ζητήματα που προκύπτουν και διαταράσσουν τα επιχειρηματικά πλάνα, συνδέονται με παρενέργειες που προκαλούν οι ραγδαίες γεωπολιτικές εξελίξεις, όπως αυξομειώσεις στη ζήτηση, απορρύθμιση του καθεστώτος των θαλασσίων ναύλων, διατάραξη της διαθεσιμότητας εμπορευματοκιβωτίων (containers), επιμήκυνση του χρόνου παράδοσης των εμπορευμάτων (προβλήματα στην Ερυθρά Θάλασσα), τα οποία σε συνδυασμό με περιβάλλον πληθωρισμού και αυξημένων επιτοκίων, επιβαρύνουν τη λειτουργική δαπάνη και τις ταμειακές ροές / ισορροπίες των επιχειρήσεων. Συνολικά, οι προοπτικές για τον κλάδο είναι θετικές, υπό την προϋπόθεση ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να επενδύουν στην ποιότητα, την καινοτομία και την προσαρμογή στις απαιτήσεις της παγκόσμιας αγοράς. Η συνεργασία με την Πολιτεία και η συμμετοχή σε διεθνείς εκθέσεις θα ενισχύσουν περαιτέρω τη θέση του ελληνικού μαρμάρου στις διεθνείς αγορές.

Ποια η σημασία της συμμετοχής του κλάδου σε εγχώριες και διεθνείς εκθέσεις; Ποια η σημασία της έκθεσης ΟΙΚΟΔΟΜΗ που έχει αναδειχθεί σε σημείο αναφοράς για τον κλάδο των κατασκευών και της οικοδομής;

Η συμμετοχή σε εγχώριες και διεθνείς εκθέσεις αποτελεί πυλώνα ανάπτυξης για τον κλάδο του μαρμάρου στην Ελλάδα. Εκδηλώσεις όπως η έκθεση ΟΙΚΟΔΟΜΗ προσφέρουν μοναδικές ευκαιρίες για τις ελληνικές επιχειρήσεις να προβάλλουν την υψηλή ποιότητα και την αισθητική των προϊόντων τους σε ένα διεθνές κοινό. Μέσω της έκθεσης, οι επιχειρήσεις μπορούν να ενισχύσουν τις εξαγωγές τους, να αναπτύξουν στρατηγικές συνεργασίες και να παρακολουθήσουν τις τελευταίες τάσεις της αγοράς.

Η προβολή του ελληνικού μαρμάρου στις μεγαλύτερες διεθνείς εκθέσεις, συνδέεται άμεσα με την προώθηση της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς και την ενίσχυση της φήμης της χώρας ως παραγωγού υψηλής ποιότητας φυσικών υλικών. Επιπλέον, η συμμετοχή σε τέτοιες εκδηλώσεις συμβάλλει στην ανάπτυξη του δικτύου επαφών των επιχειρήσεων, στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας και στην προώθηση της καινοτομίας στον κλάδο.

Παράλληλα, η σύμπραξη του Συνδέσμου μας με τον Οργανισμό «Enterprise Greece» του Υπουργείου Εξωτερικών έχει δώσει νέα ώθηση στο ελληνικό μάρμαρο, αναδεικνύοντας το διακριτικό σήμα «Greek Marble | Then. Now. Forever», το οποίο αντιπροσωπεύει και προβάλει τη διαχρονική αξία του υλικού. Το σήμα αυτό, υιοθετημένο από τα μέλη μας, συνοδεύει πλέον την ελληνική παρουσία στις διεθνείς εκθέσεις, ενισχύοντας την ταυτότητα και την αναγνωρισιμότητα του ελληνικού μαρμάρου παγκοσμίως.

Αναφορικά με την εσωτερική ελληνική αγορά, διαπιστώνοντας την αύξηση των επενδύσεων στον κατασκευαστικό κλάδο, θεωρούμε ότι υπάρχει περιθώριο ανόδου του μεριδίου του κλάδου μας. Η ΟΙΚΟΔΟΜΗ EXPO ειδικότερα, αποτελεί έναν στρατηγικό σταθμό για τον κλάδο του μαρμάρου. Η έκθεση προσφέρει ένα στοχευμένο κοινό επαγγελματιών από τον χώρο της κατασκευής και της αρχιτεκτονικής, ενώ παράλληλα προβάλλει τις τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα. Με τη συμμετοχή τους, οι ελληνικές επιχειρήσεις μπορούν να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους και να συμβάλλουν ακόμη περισσότερο στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.